Pasteryzacja to proces termiczny, który ma na celu eliminację drobnoustrojów chorobotwórczych oraz przedłużenie trwałości produktów mleczarskich. W trakcie pasteryzacji mleko jest podgrzewane do określonej temperatury (najczęściej 72°C przez 15 sekund w tzw. metodzie HTST), co skutkuje zniszczeniem bakterii, a jednocześnie zachowuje wartości odżywcze mleka. Praktyczne zastosowanie pasteryzacji jest szerokie i obejmuje nie tylko mleko, ale również inne produkty spożywcze, takie jak soki owocowe czy konserwy. Zgodnie z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa żywności, pasteryzacja jest niezbędnym krokiem w procesie produkcji mleka, aby zapewnić jego bezpieczeństwo dla konsumentów. Dobre praktyki w branży mleczarskiej wskazują, że pasteryzacja nie tylko zwiększa trwałość mleka, ale także poprawia jego smak i zapobiega psuciu się, co jest kluczowe w zapewnieniu jakości produktu.
Destylacja to proces, który polega na oddzielaniu składników cieczy na podstawie różnicy w temperaturze ich wrzenia. Choć może być stosowany w produkcji niektórych napojów, nie jest odpowiedni do przetwarzania mleka, ponieważ prowadzi do utraty cennych składników odżywczych oraz zmiany jego smakowitości. Koagulacja, z kolei, to proces, w którym białka mleka są łączone, co prowadzi do powstania skrzepu. To zjawisko jest wykorzystywane głównie w produkcji serów, ale nie wpływa na przedłużenie trwałości mleka, a wręcz przeciwnie - może prowadzić do jego zepsucia. Osmoza to proces, który polega na przenikaniu cząsteczek rozpuszczalnika przez półprzepuszczalną błonę. Jest to mechanizm biologiczny i nie jest stosowany jako metoda konserwacji mleka. Typowe nieporozumienia dotyczące tych metod polegają na błędnym przełożeniu ich funkcji na kontekst trwałości mleka. Warto pamiętać, że dobór odpowiedniej technologii w przetwórstwie mleka jest kluczowy dla zapewnienia jakości, bezpieczeństwa i wartości odżywczej produktów, dlatego pasteryzacja jest standardem branżowym, którego należy przestrzegać.