Maślanka jest produktem mlecznym, który zawiera wodę, białko i niezbędne składniki odżywcze, co czyni ją odpowiednim substytutem mleka w wielu przepisach kulinarnych. Jest bogata w probiotyki, co wpływa korzystnie na florę bakteryjną jelit. Maślanka może być używana do wypieków, sosów, a także jako składnik napojów. Jej zastosowanie w kuchni jest szerokie, ponieważ może poprawić teksturę i smak potraw. Dobrą praktyką jest zastępowanie mleka maślanką w przepisach na placki, ciasta lub marynaty, co daje efekt lekkiej kwasowości i nawilżenia. W przemyśle spożywczym maślanka jest wykorzystywana w produkcji jogurtów oraz jako składnik niektórych serów, co pokazuje jej wszechstronność. W kontekście dietetycznym maślanka jest często zalecana osobom, które dążą do redukcji kalorii, ponieważ jej zawartość tłuszczu jest mniejsza niż w pełnotłustym mleku. Warto pamiętać, że przy zamianie mleka na maślankę warto zwrócić uwagę na proporcje, aby zachować odpowiednią konsystencję potrawy.
Zastępowanie mleka produktami takimi jak mięso, makaron czy masło jest nie tylko nieodpowiednie, ale także prowadzi do fundamentalnych błędów w rozumieniu właściwości produktów spożywczych. Mięso jest źródłem białka zwierzęcego i tłuszczu, ale nie zawiera laktozy ani innych składników odżywczych charakterystycznych dla produktów mlecznych, takich jak wapń czy witaminy B. W związku z tym nie może pełnić roli zamiennika mleka w żadnych przepisach kulinarnych, gdzie istotna jest jego specyficzna struktura czy smak. Makaron, będący źródłem węglowodanów, również nie ma nic wspólnego z właściwościami mleka, takich jak płynność czy kwasowość. Masło, chociaż jest pochodzenia mlecznego, jest znacznie bardziej skoncentrowanym źródłem tłuszczu i nie może zastępować mleka w sytuacjach, gdy potrzebna jest jego płynna forma. W kulinariach kluczowe jest rozumienie notacji składników oraz ich interakcji w przepisie. Zastosowanie niewłaściwych substytutów może prowadzić do nieodpowiedniej konsystencji potrawy, a także zmiany smaku, co w rezultacie wpłynie na końcowy efekt kulinarny. Dlatego kluczowe jest, aby w przypadku zamiany składników korzystać z substytutów, które zachowują podobne właściwości technologiczne i sensoryczne do oryginału.